Η 1η Μαίου έχει χαρακτηριστεί σχεδόν παγκόσμια ημέρα αργίας (αν και δεν είναι αργία, είναι απεργία) και διατυπώσεων των διεκδικήσεων των εργαζομένων.
Είναι συνδεδεμένη με το εργατικό κίνημα όταν το 1886 έγιναν οι μεγάλες διαδηλώσεις στο Σικάγο με αίτημα τα τρία οχτάρια: οχτώ ώρες εργασίας, οχτώ ψυχαγωγία και οχτώ ύπνος.
Η απόφαση είχε παρθεί δύο χρόνια νωρίτερα, το 1884 , στο συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας και οριζε την πρώτη Μάη του 1886 να πραγματοποιηθούν απεργιακές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις στο Σικάγο, το μεγαλύτερο τότε βιομηχανικό κέντρο των ΗΠΑ Αίτημα η μείωση των ωρών εργασίας και σύνθημα
"Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο".
Η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην Ελλάδα, έγινε το 1892 από τον Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη .
Το 1893 η 1η Μαΐου ήταν Σάββατο και εργάσιμη. Έτσι, επελέγη η Κυριακή 2 Μαΐου, για να έχει η γιορτή μαζικό χαρακτήρα.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Σοσιαλιστής», που εξέδιδε ο Καλλέργης, στις 5 το απόγευμα της Κυριακής συγκεντρώθηκαν στο Στάδιο πάνω από 2.000 εργαζόμενοι.
Η «Εφημερίς» τους υπολόγισε μόνο σε 200 και σημείωνε σε άρθρο της: «Οι πλείστοι εξ αυτών ήσαν εργάται, ευπρεπώς κατά το πλείστον ενδεδυμένοι, με ερυθράς κονκάρδας επί της κομβιοδόχης, και πολύ ήσυχοι άνθρωποι. Αυτοί είναι οι πρώτοι σοσιαλισταί εν Ελλάδι, και συνήλθον χθες εις το πρώτον αυτών εν Αθήναις συλλαλητήριον».
Οι συγκεντρωμένοι ενέκριναν ψήφισμα το οποίο είχε ως εξής:
«Συνελθόντες σήμερον την 2 Μαΐου, ημέραν Κυριακήν και ώραν 5 μ.μ. εν τω Αρχαίω Σταδίω, οι κάτωθι υπογεγραμμένοι μέλη του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου» και υπό μισθόν πάσχοντες εψηφίσαμεν:
Α) Την Κυριακήν να κλείωσι τα καταστήματα, καθ’ όλην την ημέραν, και οι πολίται ν’ αναπαύωνται.
Β) Οι εργάται να εργάζωνται 8 ώρας την ημέραν.
Γ) Ν’ απονέμηται σύνταξις εις τους εκ της εργασίας παθόντας και καταστάντας ανικάνους προς διατήρησιν εαυτών και της οικογενείας των.
Δ) Το συμβούλιον του «Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου» να επιδώση το ψήφισμα εις την Βουλήν»
Το 1894 , γίνεται μια μεγάλη συγκέντρωση με τα ίδια αιτήματα που λήγει με 10 συλλήψεις και τον Αύγουστο ακολουθεί και η σύλληψη του σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη.
Την 1η Μαίου 1936 στη Θεσσαλονίκη έχουμε τα γεγονότα με τους καπνεργάτες
Τα γεγονότα ξεκίνησαν γύρω στο Φεβρουάριο, με κατάληψη ενός εργοστασίου ύστερα από την απόρριψη των αιτημάτων των εργατών και συνεχίστηκε με συμπαράσταση καπνεργατών από άλλα εργοστάσια. Εναντίον τους χρησιμοποιήθηκε τόσο η αστυνομία όσο και ο στρατός. Δεν υπήρχε κεντρική συγκέντρωση, αλλά μικρές συγκεντρώσεις με ομιλητές σε διάφορα μέρη της πόλης. Σε μια συγκέντρωση στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου, χωροφύλακες πυροβόλησαν και σκότωσαν 7-8 εργάτες. Σ' αυτό το σημείο έχει στηθεί το μνημείο του καπνεργάτη. Με πυροβολισμούς προσπάθησαν να διαλύσουν και τις άλλες συγκεντρώσεις και συνολικά είχαμε τουλάχιστον 12 νεκρούς και 300 τραυματίες. Οι δολοφονίες των εργατών ήταν η έμπνευση του Ρίτσου για τον "Επιτάφιο".
Η καθιέρωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς
Το 1938 καθιερώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η Πρωτομαγιά, ως «Εθνική Εργατική Εορτή» από τον Εθνικό Κυβερνήτη Ιωάννη Μεταξά, κερδίζοντας απο τους Έλληνες εργάτες τον τιμητικό τίτλο του «Πρώτου Εργάτη», καθώς επί των ημερών του:
1ον) Καθιερώθηκε το 8ωρο ημερησίως και το 48ωρο εβδομαδιαίως, καθώς και η πληρωμή των υπερωριών.
2ον) Καθιερώθηκε η υποχρεωτική αργία της Κυριακής.
3ον) Απαγορεύθηκε αυστηρώς και δια ροπάλου η παιδική εργασία.
4ον) Καθορίσθηκαν κατώτατα όρια μισθών και ημερομισθίων – το λεγόμενο «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» και υπογράφηκαν οι πρώτες συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
5ον) Ιδρύθηκε το ΙΚΑ.
6ον) Ιδρύθηκε η Εργατική Εστία, με αυξημένες δραστηριότητες για «μετά την εργασίαν ψυχαγωγίαν των εργατών» και «εξασφάλισιν στέγης εις αυτούς»
7ον) Καθιερώθηκε η υποχρεωτική διαιτησία μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων.
8ον) Καθιερώθηκε η άδεια μετ’ αποδοχών.
9ον) Ιδρύθηκαν κρατικοί παιδικοί σταθμοί.
10ον) Η ανεργία σχεδόν εξαφανίσθηκε. Για τους ελαχίστους ανέργους δημιουργήθηκε η «Εργατική Οργάνωσις Μετακινήσεως και Προστασίας Ανέργων» (πρόδρομος του ΟΑΕΔ), η οποία παρείχε επιδόματα ανεργίας και φρόντιζε για την οργανωμένη μετακίνηση των ανέργων σε περιοχές που υπήρχε εργασία.
Την 1η Μαΐου 1944, η εργατική Πρωτομαγιά συνέπεσε με την άνανδρη εκτέλεση στην Καισαριανή, 200 Ελλήνων ανδρών από τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής. Έτσι, η Καισαριανή δεν εορτάζει μόνο την Εργατική Πρωτομαγιά όπως όλος ο υπόλοιπος ελεύθερος και δημοκρατικός κόσμος. Η ίδια ημέρα είναι ημέρα ιστορικής τιμής και μνήμης.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου