Το ΝΑΤΟ η Τουρκία και η Συνθήκη του Μοντρέ



Σύμφωνα με  ανώτερο αξιωματούχο των ΗΠΑ  «Η Τουρκία και η Ρωσία δεν μπορούν να συμφωνήσουν για τα Στενά και εάν η Άγκυρα ζητήσει βοήθεια από το ΝΑΤΟ, μπορούμε να στείλουμε το αεροπλανοφόρο Harry Truman στην περιοχή».


Η Τουρκία αντιθέτως έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν έχει κανένα πρόβλημα με τη Ρωσία και την Ουκρανία και εφαρμόζει πιστά τη συμφωνία του Μοντρέ.


  • Η Συνθήκη του Μοντρέ


Η Συνθήκη του Μοντρέ υπογράφτηκε το 1936 μεταξύ των συμβαλλομένων μερών : Κράτη Μαύρης Θάλασσας : Βουλγαρία, Ρουμανία, Σοβιετική Ένωση, Τουρκία, Αυστραλία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Αγγλία και Γιουγκοσλαβία και παραχωρεί τον έλεγχο των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων στην Τουρκία ενώ  ρυθμίζει και την στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή. Η σύμβαση παραχωρεί στη Τουρκία τον πλήρη έλεγχο των Στενών και εγγυάται την ελεύθερη ναυσιπλοΐα από τα μη στρατιωτικά πλοία σε καιρό ειρήνης. 


Όταν τέθηκε σε ισχύ η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) το Νοέμβριο του 1994, ζητήθηκε στο πλαίσιο εφαρμογής της η επαναδιατύπωση της Συνθήκης του Μοντρέ, ώστε να είναι συμβατή με το καθεστώς που διέπει τη διεθνή ναυσιπλοΐα. Ωστόσο, η μακροχρόνια άρνηση της Τουρκίας να υπογράψει την UNCLOS σημαίνει ότι η Συνθήκη του Moντρέ, παραμένει σε ισχύ χωρίς περαιτέρω τροποποιήσεις.


Από το 1994,(1998 μικρή τροποποίηση) η Τουρκία εφαρμόζει τον «Ναυτιλιακό Κώδικα Κυκλοφορίας για τα Στενά» (Maritime Traffic Regulations for the Straits and the Marmara Region), που εισήγαγε ένα νέο ρυθμιστικό καθεστώς, «προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και η προστασία του περιβάλλοντος στην περιοχή», αλλά χωρίς να παραβιάζεται η αρχή του Μοντρέ της ελεύθερης διέλευσης. Οι νέοι κανονισμοί προκάλεσαν κάποια διαμάχη, όταν η Ρωσία, Ελλάδα, Κύπρος, Ρουμανία, Ουκρανία και Βουλγαρία προέβαλλαν αντιρρήσεις. Ωστόσο, οι αλλαγές αυτές εγκρίθηκαν από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό με το αιτιολογικό ότι δεν είχαν σκοπό να θίξουν «τα δικαιώματα οποιωνδήποτε πλοίων χρησιμοποιούν τα Στενά βάσει του διεθνούς δικαίου".


Οι όροι της σύμβασης αποτέλεσαν πηγή διαμάχης για χρόνια, κυρίως όσον αφορά τη διέλευση πολεμικών σκαφών της Σοβιετικής Ένωσης από τα Στενά στη Μεσόγειο Θάλασσα.


Σύμφωνα με τη συνθήκη του Μοντρέ, τα αεροπλανοφόρα δεν μπορούν να περάσουν από το στενό και σε περίπτωση πολέμου  επιχειρούν από το Αιγαίο εάν η εμβέλειά τους είναι επαρκής.


Η Τουρκία θεωρεί ότι η οποιαδήποτε παραβίαση  θα σημάνει την έναρξη του 3ου Παγκοσμίου Πολέμου


Σχόλια

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ