Μήνας Φεβρουάριος

 

Ο δεύτερος μήνας του έτους κατά το Γρηγοριανό Ημερολόγιο  είναι ο κουτσός Φεβρουάριος ή Φλεβάρης, ο Κουτσοφλέβαρος, με 28 ημέρες στα κοινδίσεκτα, κάθε τέσσερα χρόνια (χρονολογίες που διαιρούνται ακριβώς με το 4, όπως 2008, 2012, 2016 κ.ο.κ.).

Στα λατινικά η λέξη Φεβρουάριος προέρχεται από το  Februa - Februalia που ήταν η ρωμαϊκή γιορτή τελετουργικού εξαγνισμού , που αργότερα ενσωματώθηκε στη Lupercalia. 

Το φεστιβάλ, το οποίο είναι βασικά ένα ανοιξιάτικο πλύσιμο ή καθαρισμός είναι αρχαίο, και πιθανώς Σαβινικής προέλευσης, με σκοπό τον «εξαγνισμό» (februum) λόγω των θρησκευτικών εορτών εξαγνισμού και καθαρμού Februa 

 Στην Ελλάδα έχει πάρει και διάφορες άλλες ονομασίες  σχετικές με τη μικρή του διάρκεια: Μικρός, Κουτσός, Φλιάρης, Γκουζούκης και Κούντουρον (ποντ.κοντή+ουρά). Το Φλεβάρης προέρχεται από τις «φλέβες», δηλαδή τα υπόγεια νερά που αναβλύζουν στη διάρκειά του από τις πολλές βροχές

• Δίσεκτος μήνας

Η προσθήκη μιας επί πλέον ημέρας των δίσεκτων ετών  ξεκίνησε το 44 π.Χ.και θέσπισε ένα ημερολόγιο  του οποίου τα έτη είχαν 365 ημέρες, ενώ σε κάθε τέταρτο έτος πρόσθεταν ακόμη μία ημέρα, μετά την «έκτη προ των καλενδών του Μαρτίου », που ονομαζόταν «bis sextus». Έτσι η ημέρα αυτή, επειδή μετριόταν δύο φορές, ονομάζεται ακόμη και σήμερα «δις έκτη» και το έτος που την περιέχει «δίσεκτο».

• Αποκριά

Ο Φεβρουάριος με τις ανθισμένες αμυγδαλιές  είναι επίσης και προπομπός της  άνοιξης  , όπως μας λέει και η παροιμία: «Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι  θα μυρίσει». Και μαζί με την οργιάζουσα φύση έρχονται και οι οργιαστικές τελετουργίες της Αποκριάς .

• Τα Συμόγιορτα

Οι κραιπάλες όμως της Αποκριάς εξαγνίζονται με τα Συμόγιορτα, ένα τριήμερο αφιερωμένο σε τρεις αγίους: 

• τον Αϊ-Τρύφωνα την 1η, 
• την Υπαπαντή στις 2 και 
• του Αϊ-Συμιού (Αγίου Συμεών) στις 3 του μήνα.

 Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, ο καιρός την ημέρα της Υπαπαντής μπορεί να βοηθήσει στην «πρόβλεψη» των μεταβολών του καιρού που θα ακολουθήσει: «Καλοκαιρία της Παπαντής, μαρτιάτικος χειμώνας» και «Ό,τι καιρός κάμει στη Παπαντής, θα τον κάμει σαράντα μέρες». 

Τον Φεβρουάριο γιορτάζει επίσης και ο Άγιος Χαράλαμπος (στις 10 του μήνα), ο οποίος θεωρείται ότι προστατεύει από την πανώλη, ενώ στις 19 γιορτάζει η Αγία Φιλοθέη η Αθηναία.

• Από τα Ανθεστήρια στα Ψυχοσάββατα

Τα Ψυχοσάββατα, που πήραν τη θέση των  αρχαίων Ανθεστηρίων, είναι η περίοδος που οι ψυχές ανεβαίνουν στη γη για να βρεθούν με τους οικείους τους. 

Σύμφωνα με την αρχαία παράδοση ο Ερμής ο ψυχοπομπός γίνεται και ψυχαγωγός και φέρνει τις ψυχές των νεκρών για λίγο στον πάνω κόσμο Κι εκείνες τριγυρίζουν κοντά μας στα δείπνα και φτερουγίζουν σαν πεταλούδες πάνω στα δέντρα...

Τα Ψυχοσάββατα σύμφωνα με την αρχαία παράδοση είναι δύο.  Το πρώτο είναι εκείνο της Παραμονής της Πεντηκοστής και το δεύτερο είναι εκείνο του Φεβρουαρίου την παραμονή της Κυριακής της Κρεοφάγου 

Ο Ερμής συνοδεύει τις ψυχές στον πάνω κόσμο Η παράσταση συνδέεται με τα Πιθοίγεια την πρώτη ημέρα της Αθηναικής γιορτής των Ανθεστηρίων