Το αρχαίο Ελληνικό ημερολόγιο ήταν σεληνο-ηλιακό με μήνες που παρακολουθούσαν τις φάσεις της Σελήνης.
Τα ονόματα των μηνών παρουσίαζαν διαφορές από τη μία αρχαία ελληνική πόλη στην άλλη, όπως και τα ίδια τα ημερολόγια.
Το Αττικό ημερολόγιο, μπορεί να προσφέρει μια σαφή εικόνα και για τα υπόλοιπα ημερολόγια των ελληνικών πόλεων-κρατών που λειτουργούσαν με τους ίδιους βασικούς κανόνες.
Στην Αθήνα τα ονόματα των 12 μηνών ήταν Εκατομβαιών, Μεταγειτνιών, Βοηδρομιών, Πυανεψιών, Μαιμακτηριών, Ποσειδεών, Γαμηλιών, Ανθεστηριών, Ελαφηβολιών, Μουνιχιών, Θαργηλιών, Σκιροφοριών και προέρχονταν από τις βασικές γιορτές που γίνονταν μέσα σε αυτή την περίοδο.
Στο αττικό ημερολόγιο κανένας μήνας δεν έχει πάρει το όνομά του από κάποια γιορτή της Αθηνάς μολονότι η Αθηνά ήταν η θεά της πόλης. Τα ονόματα έχουν την τάση να ευνοούν γιορτές του Απόλλωνα και της Άρτεμης.
Επειδή κάθε σεληνιακός μήνας διαρκούσε 29,5 μέρες οι Αθηναίοι φρόντιζαν να προσθέτουν κάθε 3 χρόνια και έναν εμβόλιμο 13ο μήνα για να συμβαδίζουν οι μήνες με τις εποχές.
Όσον αφορά τη διαίρεση του κάθε έτους σε μήνες, οι Αθηναίοι διαιρούσαν το κάθε έτος βάσει των φυλών, δηλαδή σε 12 μήνες. Ωστόσο, αυτή η πρακτική αποδείχθηκε προβληματική μιας και ο αριθμός των φυλών αυξομειωνόταν.
Αξίζει να σημειωθεί πως η μέρα δεν ξεκινούσε με τα μεσάνυχτα αλλά με τη δύση του ηλίου.
Επίσης όλα τα ονόματα των εορτών είναι στον πληθυντικό αριθμό.
ΕΚΑΤΟΜΒΑΙΩΝ
Ο πρώτος αττικός μήνας άρχιζε με την εμφάνιση της νέας σελήνης (νουμηνία) μετά τη θερινή ισημερία, δηλαδή γύρω στις 15 Ιουλίου. Ο πρώτος μήνας (μέσα Ιουλίου - μέσα Αυγούστου) του αττικού ημερολογίου ήταν ο Εκατομβαιών που είχε πάρει το όνομά του από τα Εκατόμβαια, μία γιορτή που γινόταν προς τιμή του Απόλλωνα. Κατά τη διάρκεια του μήνα γιορτάζονταν στην Αθήνα εκτός από τα Εκατόμβαια, τα Κρόνια, τα Συνοίκια και τα Παναθήναια (με κορυφαία τη μέρα των γενεθλιών της Θεάς Αθηνάς, στις 28 του μήνα).
ΜΕΤΑΓΕΙΤΝΙΩΝ
Ο δεύτερος μήνας (μέσα Αυγούστου - μέσα Σεπτεμβρίου) ονομαζόταν Μεταγειτνιών και είχε πάρει το όνομά του από τη γιορτή Μεταγείτνια προς τιμή του Απόλλωνα, του θεού που παράστεκε στην αλλαγή γειτόνων. Το μήνα αυτό γίνονταν και τα Ηράκλεια στο Κυνόσαργες.
ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝ
Ο τρίτος μήνας του έτους (μέσα Σεπτεμβρίου - μέσα Οκτωβρίου) ονομαζόταν Βοηδρομιών κι είχε πάρει το όνομά του από τη γιορτή Βοηδρόμια που γινόταν κι αυτός προς τιμή του Απόλλωνα. Άλλες γιορτές του μήνα ήταν τα Γενέσια, μια γιορτή της Αρτέμιδος Αγροτέρας, και τα Μυστήρια που είχαν διάρκεια πολλών ημερών
ΠΥΑΝΕΨΙΩΝ
Ο τέταρτος μήνας (μέσα Οκτωβρίου - μέσα Νοεμβρίου) ονομαζόταν Πυανεψιών, από τη γιορτή Πυανέψια που γινόταν και πάλι προς τιμή του Απόλλωνα. Το μήνα αυτό γιορτάζονταν πολλές γιορτές όπως τα Προηρόσια, τα Οσχοφόρια, τα Θήσεια, τα Στήνια, τα Θεσμοφόρια, τα Χαλκεία και τα Απατούρια
ΜΑΙΜΑΚΤΗΡΙΩΝ
Ο πέμπτος μήνας (μέσα Νοεμβρίου - μέσα Δεκεμβρίου) ονομαζόταν Μαιμακτηριών, από τη γιορτή Μαιμακτήρια που γινόταν προς τιμή του Δία, επειδή τον θεωρούσαν θεό των θυελλών (μαίμαξ = θυελλώδης). Το μήνα αυτό γίνονταν στην Αθήνα και τα Πομπαία.
ΠΟΣΕΙΔΕΩΝ
Ο έκτος μήνας (μέσα Δεκεμβρίου - μέσα Ιανουαρίου), είχε το όνομα Ποσειδεών, από τα Ποσείδεα μια γιορτή προς τιμή του Ποσειδώνα. Το μήνα αυτό γίνονταν ακόμη τα Αλώα και τα Κατ' αγρούς Διονύσια.
ΓΑΜΗΛΙΩΝ
Ο έβδομος μήνας (μέσα Ιανουαρίου - μέσα Φεβρουαρίου) ονομαζόταν Γαμηλιών, από τη γιορτή Γαμήλια, τον "ιερό γάμο" του Δία με την Ήρα. Άλλη γιορτή του μήνα ήταν τα Λήναια.
ΑΝΘΕΣΤΗΡΙΩΝ
Ο όγδοος μήνας ήταν ο Ανθεστηριών (μέσα Φεβρουαρίου - μέσα Μαρτίου). Ο μήνας είχε πάρει το όνομά του από τα Ανθεστήρια που γίνονταν προς τιμή του Διονύσου. Άλλη γιορτή του μήνα ήταν τα Διάσια.
ΕΛΑΦΗΒΟΛΙΩΝ
Ο ένατος μήνας (μέσα Μαρτίου - μέσα Απριλίου) ονομαζόταν Ελαφηβολιών, από τη γιορτή Ελαφηβόλια, προς τιμή της Άρτεμης. Επίσης γιορτάζονταν Ασκληπίεια, τα εν άστει Διονύσια και τα Πάνδια.
ΜΟΥΝΥΧΙΩΝ
Ο δέκατος μήνας (μέσα Απριλίου - μέσα Μαΐου) ονομαζόταν Μουνιχιών από τη γιορτή Μουνίχια προς τιμή της Άρτεμης. Ο μήνας είχε ακόμη την Εορτή του Έρωτα (στις 4 του μήνα), την Πομπή προς το Δελφίνιον και τα Ολυμπιεία.
ΘΑΡΓΗΛΙΩΝ
Ο ενδέκατος μήνας (μέσα Μαΐου - μέσα Ιουνίου) ονομαζόταν Θαργηλιών από τη γιορτή Θαργήλια, προς τιμή της Άρτεμης και του Απόλλωνα. Άλλες γιορτές ήταν τα Βενδίδια, τα Πλυντήρια και τα Καλλυντήρια.
ΣΚΙΡΟΦΟΡΙΩΝ
Και ο δωδέκατος μήνας ονομαζόταν Σκιροφοριών από τη γιορτή Σκιροφόρια προς τιμή του Ποσειδώνα. Τον ίδιο μήνα γιορτάζονταν τα Διιπόλιεια και τα Διισωτήρια.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου