Ο Αχιλλέας Μαδράς (Κωνσταντινούπολη 3 Αυγούστου 1875- Αθήνα 29 Νοεμβρίου 1972) ήταν ηθοποιός και σκηνοθέτης του κινηματογράφου. Tο καλλιτεχνικό του όνομα ήταν Άλκης Ακύλας.
Τα πρώτα του βήματα ως ηθοποιός τα έκανε με το θίασο της Σάρας Μπερνάρ το 1900 στο Flag of France.svgΠαρίσι και υπήρξε από τους πρώτους ηθοποιούς που εμφανίστηκαν στον κινηματογράφο στις πρώτες γαλλικές ταινίες (1904). Υπήρξε επίσης ο δημιουργός της ελληνικής ταινίας με τον τίτλο Τσιγγάνα της Αθήνας (1923). Στη συνέχεια ενδιάμεσα των δεκαετιών του 1920 και 1930 εργάστηκε στις Flag of the United States.svgΗΠΑ και τον Flag of Canada.svgΚαναδά.
Έγινε δημοφιλής στην Flag of Greece.svg Ελλάδα και απέκτησε ευρύτερη φήμη από τις σκηνές που γύρισε με θέμα τους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας του 1922. Άλλες σημαντικές ταινίες που γύρισε ο Μαδράς είναι η Μαρία η Πενταγιώτισσα (1926) που θεωρήθηκε η πρώτη ελληνική κινηματογραφική υπερπαραγωγή και Ο Μάγος της Αθήνας (1930). Δημιούργησε με τη σύζυγό του, επίσης ηθοποιό, Φρίντα Πουπελίνα, την εταιρεία "ΑΖΑΞ ΦΙΛΜ", κινηματογραφικών παραγωγών και εκμετάλλευσης, ενώ παλαίμαχος πλέον, λίγο πριν το ξέσπασμα του Ελληνοϊταλικού πολέμου, δημιούργησε και διεύθυνε την ομώνυμη κινηματογραφική σχολή "Στούντιο Μαδρά"
Είναι ο πιονιέρος του ελληνικού κινηματογράφου. Χάρη σ” αυτόν γυρίστηκαν οι πρώτες ελληνικές ταινίες, στην εποχή του βωβού κινηματογράφου.
Φύση τυχοδιωκτική, που ακροβατούσε ανάμεσα στο όνειρο και το κιτς, έζησε μια ζωή περιπετειώδη και γνώρισε από κοντά μεγάλες μορφές της τέχνης του εικοστού αιώνα.
Ο Αχιλλέας Μαδράς σπούδασε ηθοποιός στο Κονσερβατουάρ του Παρισίου και δούλεψε λίγο καιρό , ερμηνεύοντας μικρούς ρόλους, δίπλα στη μεγάλη ιέρεια του θεάτρου Σάρα Μπερνάρ.
Η επάνοδός του στην Ελλάδα, που συγκλονίζεται από τη Μικρασιατική Καταστροφή, του δίνει την ιδέα να συγκεντρώσει υλικό από τα ντοκιμαντέρ που τραβούσαν οι καμεραμέν του ελληνικού στρατού, κατά τη διάρκεια του ατυχούς πολέμου, και να το μοντάρει παρουσιάζοντας μία μεγάλου μήκους ταινία υπό τον τίτλο «Πρόσφυγες του πολέμου».
Η ταινία προβλήθηκε κατά κύριο λόγο στους έλληνες μετανάστες της Αμερικής, όπου ο Μαδράς παρέμεινε για ένα μικρό διάστημα παίζοντας μικρούς ρόλους σε ταινίες του Χόλιγουντ.
Η δεύτερη επιστροφή του στην Αθήνα σημαδεύεται από την προσπάθεια να γυρίσει ταινίες μυθοπλασίας, γι” αυτό συνεργάζεται με σπουδαίους ηθοποιούς της εποχής, όπως ο Αιμίλιος Βεάκης , ο Μανόλης Καντιώτης, ο Βασίλης Αυλωνίτης κ.ά.
Καρποί αυτής της συνεργασίας είναι οι ταινίες «Μαρία Πενταγιώτισσα» (1926) και «Ο μάγος της Αθήνας» (1930), πρωτόλειες και αφελείς , αν κριθούν με αυστηρά καλλιτεχνικά κριτήρια, αποτελούν όμως τις βάσεις για να χτιστεί το μεταγενέστερο οικοδόμημα του ελληνικού κινηματογράφου.
Ο Αχιλλέας Μανδράς ειδικά μετά την αποτυχία που σημείωσε η ταινία του "Ο Μάγος της Αθήνας" δέχθηκε έντονες σε βάρος του κριτικές μεταξύ των οποίων ήταν και εκείνη του Κώστα Δαφνή στη γενικότερη κριτική του τότε ελληνικού κινηματογράφου, που δημοσιεύτηκε στον "Κινηματογραφικό Αστέρα" σε συνέχειες το 1931. Κατά τις κριτικές αυτές:
"…ο Μαδράς κατάφερνε να τον προσέχουν όλοι από τον θόρυβο που έκανε ο ίδιος για τον εαυτό του για επιτυχίες και ότι διέθετε ιδιαίτερες και πλουσιότερες γνώσεις. Δεν υπήρξε ποτέ του εξαιρετικά ενδιαφέρων τύπος. Στερείται δημιουργικής φαντασίας, αν όχι και κοινού νου. Μολαταύτα κατορθώνει να επιπλέη. Αναμίχθηκε σ΄ όλα τα είδη της τέχνης, για ν΄ αποτύχη σε όλα, και για να βρη στερνό αποκούμπι στον κινηματογράφο ο οποίος θα δεινοπαθήσει στα χέρια του. Ήλθε στην Ελλάδα ύστερα από κάμποσο καιρό απουσίας στην Αμερική, με την αίγλη κάποιων καλλιτεχνικών θριάμβων, τους οποίους μόνος του ήξερε και μόνος του διηγείτο, που περιορίζονταν κατά κάποιες πληροφορίες στο παίξιμό του ως απλός φιγκυράν σε κάποια ταινία του Τζον Τζίλμπερ και ζήτησε να πιστέψουμε όλοι στο καλλιτεχνικό του δαιμόνιο και να εμπιστευθούμε στας εμπνεύσεις του. Και έρχονται η "Μαρία η Πενταγιώτισσα" και ο "Μάγος της Αθήνας" για να μας δώσουν την διαπίστωση της πλήρους ανικανότητας του Μαδρά. Δεν αξίζει τον κόπο ν΄ ασχοληθούμε σοβαρά με τις ταινίες του."
Ανεξάρτητα όμως της παραπάνω δριμύτατης κριτικής ειδικά για το γύρισμα της ταινίας "Μαρία η Πενταγιώτισσα" όλος ο τότε τύπος είχε εξάρει τον Αχιλλέα Μαδρά για την σπουδαία προσπάθειά του, ομοίως και το ίδιο καλλιτεχνικό περιοδικό ο "Κινηματογραφικός Αστήρ".
Ο Μαδράς όταν έπαιζε έκανε τόσα πολλά λάθη, που αποφάσισε κάποτε να τους δώσει ένα όνομα. Λοιπόν αναγραμμάτισε το επίθετό του, από Μαδράς το έκανε Σαρδάμ και από τότε τα φραστικά λάθη που κάνουν οι ηθοποιοί και όλοι όσοι μιλούν(δημοσιογράφοι που εκφωνούν δελτία ειδήσεων, πολιτικοί κλπ) ονομάζονται σαρδάμ.
πηγές - Απο τον τοίχο του σκηνοθέτη Βασίλη Νικολαίδη -gerontakos
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου