Ενδιάμεση Συμφωνία Ελλάδος - Σκοπίων, Άρθρα και Εδάφια. Το τελικό κείμενο της Ενδιάμεσης Συμφωνίας (Interim Accord) Ελλάδας και Σκοπίων,υπεγράφη στη Νέα Υόρκη στις 13 Σεπτεμβρίου 1995, μεταξύ των Υπουργών των Εξωτερικών των δύο χωρών, κυρίων Παπούλια και Crvenkovski αντίστοιχα.
Τα συμβαλλόμενα μέρη αφού διατύπωσαν την προσήλωση τους στις Αρχές του Κ.Χ. των Η.Ε. σχετικά με τη διατήρηση της περιφερειακής ειρήνης, του σεβασμού της ισχύουσας μεθοριακής γραμμής, και την αποχή από πράξεις βίας και αμοιβαίων παρεμβάσεων στις εσωτερικές τους υποθέσεις, συμφώνησαν μέσα από 23 συνολικά Άρθρα, να προωθήσουν μια σειρά ζητημάτων προκειμένου να βελτιώσουν το κλίμα μεταξύ των δύο χωρών, και να βελτιστοποιήσουν τη διμερή συνεργασία. Ουσιαστικά επρόκειτο για διατάξεις- εγγυήσεις προσανατολισμένες στην εξυπηρέτηση των μονομερών αλλά και των κοινών συμφερόντων.
Στα Άρθρα 1-8 γίνονταν μνεία σε σειρά Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (Μ.Ο.Ε.) μεταξύ των δύο χωρών.
Ειδικότερα στο Άρθρο 1 προβλεπόταν η αναγνώριση των Σκοπίων από την Ελλάδα με το όνομα που αναφέρονταν στην παρούσα Συμφωνία, ενώ παράλληλα θα συνάπτονταν το ταχύτερο δυνατό διπλωματικές σχέσεις και θα ιδρύονταν Γραφεία Συνδέσμων σε Αθήνα και Σκόπια.
Στο 2ο Άρθρο αναγνωρίζονταν η μονιμότητα των ισχυόντων συνόρων, ενώ στο Άρθρο 3 τα δύο μέρη δήλωναν ευθαρσώς ότι σέβονται μεταξύ τους την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία, καθώς επίσης δεσμεύονταν να απέχουν από πράξεις υπονόμευσης των προειρημένων.
Στο Άρθρο 4 οι δύο χώρες αποποιούνταν τον οποιοδήποτε επιθετικό σχεδιασμό, ο οποίος θα αποσκοπούσε στη μεταβολή της υπάρχουσας μεθορίου.
Στο 5ο Άρθρο Ελλάδα και Σκόπια αναλάμβαναν την υποχρέωση να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις με στόχο την εξεύρεση βιώσιμης λύσης στο επίμαχο ζήτημα του ονόματος. Παράλληλα καλούνταν να διευθετήσουν τις λεπτομέρειες για την ομαλή διεξαγωγή του εμπορίου και των συναλλαγών.
Στο Άρθρο 6 τα Σκόπια δεσμεύονταν πως οι Συνταγματικές Διατάξεις (Προοίμιο, Άρθρα 3 και 49), επ’ ουδενί λόγω δεν αποτελούσαν βάση διεκδίκησης περιοχών των γειτονικών χωρών, και αφορμή για επέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις των, προκειμένου να προστατευθούν πρόσωπα που θεωρούνται πολίτες των συγκεκριμένων χωρών.
Το Άρθρο 7 είχε ιδιαίτερη σημασία για την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, καθότι αφενός αποθαρρύνονταν κάθε εχθρική και προπαγανδιστική κρατική ή ιδιωτική πρωτοβουλία, αφετέρου αποσύρονταν ο «Ήλιος της Βεργίνας» από τη σημαία της γείτονας χώρας.
Με το 8ο Άρθρο αναλήφθηκε η υποχρέωση να απέχουν αμφότερα τα Μέρη, από την προβολή οποιουδήποτε κωλύματος όσον αφορά τη διακίνηση προσώπων και αγαθών. Τα Άρθρα 9 και 10 αναφέρονται στα ανθρώπινα και πολιτιστικά δικαιώματα.
Ειδικότερα με το Άρθρο 9 τα δύο Μέρη δεσμεύονταν να συντονίσουν τη δράση τους σύμφωνα με το σύνολο των βασικών διατάξεων του Διεθνούς Δικαίου, όπως ο Καταστατικός Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών, η Τελική Πράξη του Ελσίνκι, η Παγκόσμια Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών κ.α.
Στο Άρθρο 10 γίνονταν μνεία στην αναγκαιότητα βελτίωσης των ανθρώπινων επαφών μεταξύ των πολιτών των δύο χωρών, σε όλα τα επίπεδα.
Το Άρθρο 11 εστίαζε στις σχέσεις των Σκοπίων με τους Διεθνείς και Πολυμερείς Οργανισμούς, ενώ η Ελλάδα αναλάμβανε την υποχρέωση να μην αντιταχθεί σε πιθανό αίτημα εισδοχής της γειτονικής χώρας, ως μέλος σε Δ.Ο. Παράλληλα η Ελλάδα αναγνώριζε την ανάγκη για οικονομική υποστήριξη των Σκοπίων από τους ανάλογους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς. Μέσω των Άρθρων 12-14 ρυθμίζονταν οι συμβατικές σχέσεις.
Ειδικότερα στο Άρθρο 12 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, αναλαμβάνονταν η υποχρέωση να λογίζονται υπόψη οι διμερείς Συμβάσεις που διαμείφθηκαν μεταξύ Ελλάδας και Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας στις 18 Ιουνίου 1959, ήτοι: α) Σύμβαση επί των αμοιβαίων δικαστικών σχέσεων, β) Συμφωνία αμοιβαίας αναγνώρισης και εκτέλεσης των δικαστικών αποφάσεων, γ) Συμφωνία περί υδρο-οικονομίας. Τα Μέλη καλούνταν να συνάψουν και νέες Συμβάσεις όπου κρίνονταν αναγκαίο, πλην όμως σύμφωνες με το «πνεύμα» του παρόντος Άρθρου.
Στο 13ο Άρθρο αναγνωρίζονταν η γεωγραφική «ιδιαιτερότητα» των Σκοπίων ως «Κράτος Περίκλειστο», και η Ελλάδα καλούνταν να εφαρμόσει τις ισχύουσες διατάξεις του Δίκαιου της Θάλασσας, για ανάλογες περιπτώσεις. Στο
Άρθρο 14 Ελλάδα και Σκόπια ενθαρρύνονταν να αναπτύξουν σε αμοιβαία βάση σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας, να προάγουν ζητήματα τηλεπικοινωνιών, ελεύθερης διακίνησης των πολιτών, εμπορικών μεταφορών και συναλλαγών, και γενικότερα να ενδυναμώσουν τη διμερή οικονομική συνεργασία. Στα επόμενα πέντε Άρθρα (15-20), ρυθμίστηκαν οι εμπορικές, περιβαλλοντικές και οι νομικές σχέσεις των συμβαλλομένων.
Στο 15ο Άρθρο τονίζονταν η ανάγκη για βελτίωση της συνεργασίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και την περαιτέρω σύσφιξη των οικονομικών σχέσεων (τομέας επενδύσεων κεφαλαίου, βιομηχανική συνεργασία), ενώ η βελτίωση της διεπιστημονικής συνεργασίας, και η ανταλλαγή τεχνογνωσίας προβλέπονταν στο Άρθρο 16.
Στο Άρθρο 17 τα δύο Μέλη καλούνταν να εντείνουν τη διασυνοριακή συνεργασία στην κατεύθυνση προστασίας του περιβάλλοντος και της εξάλειψης των μορφών ρύπανσης στις παραμεθόριες περιοχές, ενώ στο επόμενο Άρθρο (18), δεσμεύονταν να συνεργαστούν σε περίπτωση φυσικών καταστροφών.
Σύμφωνα με το Άρθρο 19 οι δύο χώρες θα κατέβαλλαν κοινές προσπάθειες για την επίσπευση των τελωνειακών και μεθοριακών διατυπώσεων, καθώς επίσης και την απλούστευση της διαδικασίας έκδοσης θεωρήσεων προς τους πολίτες. Στο Άρθρο 20 λαμβάνονταν μέριμνα για τη συνεργασία σε υποθέσεις καταστολής του οργανωμένου εγκλήματος, της τρομοκρατίας, του εμπορίου ναρκωτικών, και μια σειρά άλλων ποινικών παραβάσεων.
Τέλος στα Άρθρα 21-23 προβλέπονταν οι τελικές διατάξεις της Συμφωνίας.
Στο Άρθρο 21 οι δύο χώρες δεσμεύονταν ότι θα επιλύουν την οποιαδήποτε διαφορά, με ειρηνικά μέσα. Εφόσον υπάρχει δυσεπίλυτη διάσταση απόψεων σχετικά με την ερμηνεία άρθρων της Συμφωνίας, προβλέπονταν η δυνατότητα προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, πλην του ζητήματος της ονομασίας (Άρθρο 5 παρ.1).
Στο Άρθρο 22 διασαφηνίζονταν ότι η τρέχουσα Συμφωνία δεν στρέφονταν εναντίον τρίτης κρατικής οντότητας.
Μέσω του Άρθρου 23 ρυθμίζονταν η ισχύς της Συμφωνίας. Προβλέπονταν η έναρξη εφαρμογής της, τριάντα ημέρες μετά την υπογραφή του τελικού κειμένου. Η Σύμβαση θα παρέμενε σε ισχύ έως ότου αντικατασταθεί από μια οριστική Συμφωνία (μεταβατικός χαρακτήρας Συμφωνίας). Η οριστική Συμφωνία θα προέκυπτε όταν οι συνθήκες για την επίλυση του ονόματος θα κρίνονταν πολιτικά ώριμες.
Ωστόσο, μετά την παρέλευση επτά ετών, θα μπορούσε οποιοδήποτε Μέρος να αποσυρθεί, υπό τον όρο ότι πρωτίστως θα ειδοποιούσε γραπτώς το έτερο Μέρος για την εν λόγω πρόθεση. Η αποχώρηση από την Ενδιάμεση Συμφωνία, θα ολοκληρώνονταν δώδεκα μήνες μετά την γραπτή επίδοση του συγκεκριμένου αιτήματος.
Η Ενδιάμεση Συμφωνία αν και ανέβαλε (η μετατόπισε) χρονικά την οριστική επίλυση της διαφοράς για την ονομασία, έδωσε την ευκαιρία στις δύο χώρες για μια πολιτική προσέγγιση, και αύξηση των οικονομικών συναλλαγών. Μετά το 1995 η Ελλάδα καθίσταται ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των Σκοπίων γεγονός το οποίο σταδιακά δημιουργεί 5.000 νέες θέσεις εργασίας.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου