Η πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης του Αυγούστου 1917 αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της νεότερης ιστορίας της πόλης, αλλά και της Ελλάδας.
Η πυρκαγιά αυτή δεν ήταν η μόνη που δοκίμασε την νύμφη του Βορρά, αλλά στην ουσία ήταν η πρώτη που προξένησε τόσες σοβαρές καταστροφές.
Μέχρι την πυρκαγιά του 1917, η Θεσσαλονίκη δεν διέθετε οργανωμένη Πυροσβεστική Υπηρεσία. Οι ανάγκες πυρόσβεσης καλύπτονταν από μικρές ανεκπαίδευτες ομάδες, αχθοφόρων και οικοδόμων, που διατηρούσαν οι ασφαλιστικές εταιρίες, εξοπλισμένες με πολύ πρωτόγονα μέσα, και δυνατότητα να σβήσουν την πυρκαγιά σε ένα μόνο κτίριο.
Η αδιαφορία των κατοίκων και των γειτόνων κατέστησε αδύνατη την κατάσβεση σε αρχικό στάδιο. Η μόνη ελπίδα για τη Θεσσαλονίκη ήταν η επέμβαση των συμμαχικών δυνάμεων.
Oι πρώτες προσπάθειες κατάσβεσης, απέτυχαν λόγω έλλειψης νερού. Λίγο αργότερα, ένα γαλλικό τμήμα ανατίναξε με δυναμίτιδα τρία σπίτια δίπλα από το διοικητήριο, με σκοπό να δημιουργήσει ζώνη ασφαλείας, περιορίζοντας το ύψος και την ποσότητα της καύσιμης ύλης. Όμως μετά την ανατίναξη αποχώρησε καθώς δημιουργήθηκαν νέες εστίες φωτιάς από το δίκτυο φωταερίου, ενώ ούτε η Εγνατία οδός αναχαίτισε την εξάπλωση της πυρκαγιάς προς τη θάλασσα.
Ο Αντιπρόσωπος της Κυβέρνησης Περικλής Αργυρόπουλος και τα στελέχη του, μάταια αγωνίζονταν να κινητοποιήσουν τις Συμμαχικές Δυνάμεις. Ο επικεφαλής των συμμαχικών δυνάμεων στρατηγός Σαράιγ επισκέφθηκε για λίγη ώρα την περιοχή του Διοικητηρίου, αλλά δεν επέστρεψε στον τόπο της πυρκαγιάς μέχρι την κατάσβεσή της. Οι συμμαχικές δυνάμεις αρνήθηκαν να διακόψουν την υδροδότηση των στρατοπέδων και των νοσοκομείων τους, ώστε να εξοικονομηθεί νερό για την
πυρόσβεση. Η δράση των Γάλλων στρατιωτών δεν ήταν η αναμενόμενη. Αντί να βοηθήσουν στην πυρόσβεση και την περίθαλψη των πυροπαθών, πολλοί προέβησαν σε λεηλασίες καταστημάτων και οικιών.
Ο στρατηγός Σαράιγ διέταξε τον
τουφεκισμό δύο στρατιωτών του.Αντίθετα, οι Βρετανοί στρατιώτες βοήθησαν με τη μεταφορά περιουσιών και πυροπαθών με στρατιωτικά φορτηγά προς καταυλισμούς για πρόσφυγες. Το απόγευμα της 19ης Αυγούστου δύο Βρετανικά πυροσβεστικά οχήματα, τύπου Land Rover, που διέθεσε το Αγγλικό στρατηγείο, κατόρθωσαν να σταματήσουν την πυρκαγιά στην Ανατολική πλευρά της πόλης, κοντά στο Λευκό
Πύργο.
Οι φλόγες μετέτρεψαν σε ερείπια 9.500 κτίσματα, αφήνοντας άστεγους πάνω από 70.000 ανθρώπους. Επίσης, καταστράφηκαν 4.096 από τα 7.695 καταστήματα, αφήνοντας ανέργους το 70%των εργαζομένων. Παρά τις μεγάλες καταστροφές και τις χιλιάδες των πληγέντων, κανένας κάτοικος της πόλης δεν έχασε τη ζωή του. Το ύψος των υλικών ζημιών υπολογίστηκε σε 8.000.000 χρυσές λίρες.
Λίγες μόνο ημέρες μετά την καταστροφή η κυβέρνηση Βενιζέλου ίδρυσε τη Διεθνή Επιτροπή Νέου Σχεδίου Θεσσαλονίκης με πρόεδρο τον Ερνέστο Εμπράρ, για την εκπόνηση ρυμοτομικού σχεδίου, για την ανοικοδόμηση της νέας πόλης.
Η πόλη αναγεννήθηκε από την τέφρα της, χωρίς το σχέδιο Εμπράρ να εφαρμοστεί πλήρως, αλλά και πάλι το τελικό αποτέλεσμα ήταν σαφώς καλύτερο από την προ της πυρκαγιάς κατάσταση, δίνοντάς της σύγχρονη ρυμοτομία και όψη, μα αποσπώντας την απόλυτα από το ιστορικό παρελθόν της.
Η κρήνη Χορχόρ-σου στη συμβολή των οδών Κασσάνδρου και Ολυμπιάδος.
Από το σπίτι της φωτογραφίας ξεκίνησε η πυρκαγιά του 1917. Οι δύο γυναίκες που έμεναν στο σπίτι πέρασαν από δίκη κατηγορούμενες για
εμπρησμό και αθωώθηκαν από το Πλημμελειοδικείο
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου