Σαν σήμερα στις 27 Ιανουαρίου 1974 ο Γεώργιος Γρίβας Διγενής, πέρασε στο πάνθεον των αθανάτων (γεν 5 Ιουλίου 1897 στα ιερά χώματα της Κύπρου)
Ο Γεώργιος Γρίβας με το ψευδόνυμο Διγενής που με τη ζωή και τη δράση του επηρέασε καθοριστικά τη σύγχρονη ελληνική ιστορία και, ιδιαίτερα, την ιστορία των Ελλήνων της Κύπρου.
Οι πληροφορίες τόσο για τον τόπο όσο και για την ημερομηνία γέννησης είναι κάπως ασαφείς. Στη ληξιαρχική πράξη γεννήσεως φαίνεται ότι γεννήθηκε στη Λευκωσία, στις 6 Ιουνίου 1897, ενώ στα στρατιωτικά του έγγραφα υπάρχουν οι ημερομηνίες 1η Ιανουαρίου 1898 και 23 Μαΐου 1898. Επίσης, πάλι στα στρατιωτικά του έγγραφα, αλλά και σε βιογραφικά σημειώματα, καθώς και στη διαθήκη που συνέταξε ο ίδιος το 1954, δείχνει να έχει γεννηθεί στο χωριό Τρίκωμο της επαρχίας Αμμοχώστου.
Το χωριό του, το Τρίκωμο, όπου θα μεγαλώσει, ήταν πάντα μέσα στην καρδιά του και γι’ αυτό προφανώς ήθελε να το δηλώνει ως γενέτειρά του.
Πάντως ο πιο πιθανός τόπος γέννησης πρέπει να ήταν η Λευκωσία, γιατί, καθώς οι γονείς του είχαν χάσει το πρώτο τους παιδί, την Κατερίνα, από έλλειψη νοσηλευτικής φροντίδας, παραμένοντας μετά το γάμο τους, το 1890, στο χωριό, η μητέρα του γέννησε τα υπόλοιπα παιδιά της -και τον Γεώργιο- στην πρωτεύουσα, στο σπίτι της μητέρας της, στον Άγιο Κασσιανό. Το νεογέννητο έλαβε το όνομα του θείου του, Γεώργιου Χατζημιχάλη (αδελφού της μητέρας του), που το 1897 έφυγε μαζί με άλλους Κύπριους, για να καταταγεί στον ελληνικό στρατό και να πολεμήσει για την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους. Ήταν παράδοση στο νησί να δίνουν τα ονόματα στα νεογέννητα αγόρια, όταν κάποιος από την οικογένεια πήγαινε στο πόλεμο και μπορεί να χανόταν σε κάποια μάχη, όπως, πράγματι, έγινε και με τον Γεώργιο Χατζημιχάλη, που έπεσε ηρωικά στην Κρήτη. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο κυπριακός εθελοντισμός ήταν σημαντικός και μεγάλος στους αγώνες τους Έθνους, από την επανάσταση του 1821 μέχρι τον πόλεμο του 1940, τόσο σε έμψυχο όσο και σε άψυχο υλικό.
Γονείς του Διγενή ήταν ο Θεόδωρος Ιωάννου Γρίβας από το Τρίκωμο και η Καλομοίρα Χατζημιχάλη από τη Λευκωσία. Υπήρχαν φήμες ότι η καταγωγή του Θεόδωρου Γρίβα ήταν από τη μητροπολιτική Ελλάδα και, μάλιστα, κάποιες από αυτές τον ήθελαν να είναι συγγενής του οπλαρχηγού της επανάστασης του 1821, Θοδωράκη Γρίβα. Στην πορεία των χρόνων βρέθηκε κάποια ρίζα στη Ελλάδα, αλλά το όλο ζήτημα της καταγωγής του πατέρα ποτέ δεν ξεκαθαρίστηκε πλήρως.
Η οικογένεια του Θ. Γρίβα είχε αποκτήσει συνολικά οκτώ παιδιά, αλλά τα δύο χάθηκαν πολύ νωρίς. Κατά σειρά ήταν: Κατερίνα (πέθανε 40 ημερών στο Τρίκωμο), Ελένη, Μαρία, Ανδρέας (αρρώστησε και πέθανε 9 μηνών), Μιχαήλ, Γεώργιος, Θεοπίστη και Νιόβη. Η μητέρα του, μετά τη γέννηση του κάθε παιδιού, κι αφού περνούσαν 40 ημέρες, επέστρεφε στο χωριό όπου κατοικούσαν. Έτσι έγινε και με τον νεογέννητο Γιώργο: μόλις σαράντισε επέστρεψαν μαζί στο πατρικό σπίτι στο Τρίκωμο.
Πηγές: Σπύρος Δημητρίου Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα – ΔιγενήΣπύρου Δημητρίου Στρατηγός Γεώργιος Γρίβας –Διγενής. Ο αρχηγός της ΕΟΚΑ Εκδόσεις Πελασγός Αθήνα 2017Λεωνίδου Λεωνίδας, Γεώργιος Γρίβας Διγενής, Βιογραφία, Τόμος Πρώτος, (1897-1950), Εκδόσεις Επιφανίου Λευκωσία, 1995
Το 1916, κατατάχθηκε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από την οποία αποφοίτησε το 1919 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού του πεζικού.
Οι πληροφορίες τόσο για τον τόπο όσο και για την ημερομηνία γέννησης είναι κάπως ασαφείς. Στη ληξιαρχική πράξη γεννήσεως φαίνεται ότι γεννήθηκε στη Λευκωσία, στις 6 Ιουνίου 1897, ενώ στα στρατιωτικά του έγγραφα υπάρχουν οι ημερομηνίες 1η Ιανουαρίου 1898 και 23 Μαΐου 1898. Επίσης, πάλι στα στρατιωτικά του έγγραφα, αλλά και σε βιογραφικά σημειώματα, καθώς και στη διαθήκη που συνέταξε ο ίδιος το 1954, δείχνει να έχει γεννηθεί στο χωριό Τρίκωμο της επαρχίας Αμμοχώστου.
Το χωριό του, το Τρίκωμο, όπου θα μεγαλώσει, ήταν πάντα μέσα στην καρδιά του και γι’ αυτό προφανώς ήθελε να το δηλώνει ως γενέτειρά του.
Πάντως ο πιο πιθανός τόπος γέννησης πρέπει να ήταν η Λευκωσία, γιατί, καθώς οι γονείς του είχαν χάσει το πρώτο τους παιδί, την Κατερίνα, από έλλειψη νοσηλευτικής φροντίδας, παραμένοντας μετά το γάμο τους, το 1890, στο χωριό, η μητέρα του γέννησε τα υπόλοιπα παιδιά της -και τον Γεώργιο- στην πρωτεύουσα, στο σπίτι της μητέρας της, στον Άγιο Κασσιανό. Το νεογέννητο έλαβε το όνομα του θείου του, Γεώργιου Χατζημιχάλη (αδελφού της μητέρας του), που το 1897 έφυγε μαζί με άλλους Κύπριους, για να καταταγεί στον ελληνικό στρατό και να πολεμήσει για την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους. Ήταν παράδοση στο νησί να δίνουν τα ονόματα στα νεογέννητα αγόρια, όταν κάποιος από την οικογένεια πήγαινε στο πόλεμο και μπορεί να χανόταν σε κάποια μάχη, όπως, πράγματι, έγινε και με τον Γεώργιο Χατζημιχάλη, που έπεσε ηρωικά στην Κρήτη. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο κυπριακός εθελοντισμός ήταν σημαντικός και μεγάλος στους αγώνες τους Έθνους, από την επανάσταση του 1821 μέχρι τον πόλεμο του 1940, τόσο σε έμψυχο όσο και σε άψυχο υλικό.
Γονείς του Διγενή ήταν ο Θεόδωρος Ιωάννου Γρίβας από το Τρίκωμο και η Καλομοίρα Χατζημιχάλη από τη Λευκωσία. Υπήρχαν φήμες ότι η καταγωγή του Θεόδωρου Γρίβα ήταν από τη μητροπολιτική Ελλάδα και, μάλιστα, κάποιες από αυτές τον ήθελαν να είναι συγγενής του οπλαρχηγού της επανάστασης του 1821, Θοδωράκη Γρίβα. Στην πορεία των χρόνων βρέθηκε κάποια ρίζα στη Ελλάδα, αλλά το όλο ζήτημα της καταγωγής του πατέρα ποτέ δεν ξεκαθαρίστηκε πλήρως.
Η οικογένεια του Θ. Γρίβα είχε αποκτήσει συνολικά οκτώ παιδιά, αλλά τα δύο χάθηκαν πολύ νωρίς. Κατά σειρά ήταν: Κατερίνα (πέθανε 40 ημερών στο Τρίκωμο), Ελένη, Μαρία, Ανδρέας (αρρώστησε και πέθανε 9 μηνών), Μιχαήλ, Γεώργιος, Θεοπίστη και Νιόβη. Η μητέρα του, μετά τη γέννηση του κάθε παιδιού, κι αφού περνούσαν 40 ημέρες, επέστρεφε στο χωριό όπου κατοικούσαν. Έτσι έγινε και με τον νεογέννητο Γιώργο: μόλις σαράντισε επέστρεψαν μαζί στο πατρικό σπίτι στο Τρίκωμο.
Πηγές: Σπύρος Δημητρίου Αντιπρόεδρος Ιδρύματος Στρατηγού Γεωργίου Γρίβα – ΔιγενήΣπύρου Δημητρίου Στρατηγός Γεώργιος Γρίβας –Διγενής. Ο αρχηγός της ΕΟΚΑ Εκδόσεις Πελασγός Αθήνα 2017Λεωνίδου Λεωνίδας, Γεώργιος Γρίβας Διγενής, Βιογραφία, Τόμος Πρώτος, (1897-1950), Εκδόσεις Επιφανίου Λευκωσία, 1995
Το 1916, κατατάχθηκε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από την οποία αποφοίτησε το 1919 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού του πεζικού.
Τον Μαίο 1919, μετέχει στο εκστρατευτικό σώμα της Μικράς Ασίας. Υπηρετεί ως ανθυπολοχαγός στο 30ο Συνταγμα της 10ης Μεραρχίας και λαμβάνει μέρος στις μάχες από το Πάνορμο έως τον Σαγγάριο. Πολέμησε στις μάχες του Τουρλού Μπουρνάρ, του Σαγγάριου, του Αφιόν Καραχισάρ και του Εσκή Σεχίρ. Για τα ανδραγαθήματα του παρασημοφορείται με το Χρυσό Μετάλλιο Ανδρείας και Πολεμικό Σταυρό και προάγεται σε υπολοχαγό και το 1926 σε λοχαγό. Σπουδάζει στην Ελληνική Ακαδημία Πολέμου. Μετεκπαιδεύεται στην Γαλλική Ακαδημία Πολέμου όπου αριστεύει. Διορίζεται καθηγητής στην Σχολή Ευελπίδων και το 1935 προάγεται σε ταγματάρχη.
Στον Β´ Παγκόσμιο πόλεμο
Με την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μετατέθηκε στη διεύθυνση επιχειρήσεων του Γενικού Επιτελείου Στρατού. Κατά τον Ιταλική εισβολή εναντίον της Ελλάδας ο Γρίβας μετατέθηκε στο αλβανικό μέτωπο, ύστερα από διαρκή του αιτήματα, όπου και υπηρέτησε από τις 20/1/1941 ως επιτελάρχης της ΙΙ Μεραρχίας. Ο Αρχιστράτηγος Αλ. Παπάγος τον τοποθετεί στο Γραφείο Επιχειρήσεων του Γενικού Επιτελείου και ορίζεται ως σύνδεσμος του Αλ. Παπάγου με τους διοικητές των μεγάλων μονάδων του μετώπου.
Στα τέλη του 1940 προάγεται σε Αντισυνταγματάρχη.
Στα τέλη του 1940 προάγεται σε Αντισυνταγματάρχη.
Παίρνει μέρος στην άμυνα κατά την Ιταλική επίθεση από 15/1/1941 έως 15/2/1941 εις Κλεισούραν και στις 28/2/1941 αντεπιτίθεται προς Λέκλι, Πεστάνι και Δκόλικο. Συμβάλλει στην συντριβή της εαρινής επίθεσης του Μουσολίνι.
Κατά την διάρκεια της Κατοχής, ίδρυσε στην Αθήνα την αντικομμουνιστική Οργάνωση Χ. Το 1946, παραιτήθηκε από την ενεργό υπηρεσία με το βαθμό τουαντισυνταγματάρχη.
Κατά την διάρκεια της Κατοχής, ίδρυσε στην Αθήνα την αντικομμουνιστική Οργάνωση Χ. Το 1946, παραιτήθηκε από την ενεργό υπηρεσία με το βαθμό τουαντισυνταγματάρχη.
Μετά την απελευθέρωση
Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, μετέβη μυστικά στην Κύπρο με το ψευδώνυμο Διγενής και ίδρυσε την ΕΟΚΑ, της οποίας ήταν και ο στρατιωτικός αρχηγός και ενώ πολιτικός αρχηγός της ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, με στόχο την εκδίωξη των Βρετανών από το νησί και την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Η Βουλή των Ελλήνων, με το Νόμο 3944 που δημοσιεύτηκε στο Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως Α 51 στις 20 Μαρτίου 1959, προήγαγε ομόφωνα τον Γεώργιο Γρίβα από αντισυνταγματάρχη σε αντιστράτηγο, του απένειμε ειδική σύνταξη, καθώς επίσης και τον τιμητικό τίτλο του Αξίου Τέκνου της Πατρίδος.
Ο Γρίβας και η ΕΟΚΑ ενέπνευσαν πολλά απελευθερωτικά κινήματα και επαναστάτες όπως τον Φιντέλ Κάστρο, όπως ο ίδιος αναφέρει με δύο επιστολές του (1959 και 1974) προς τον Γρίβα, μάλιστα στη πρώτη επιστολή αναφέρει:
«Στρατηγέ, ο αγώνας σας με γοήτευσε και αποτέλεσε παράδειγμα για την απελευθέρωση της Πατρίδας μου. Συγχαρητήρια, Εύχομαι η Δημοκρατία και η Δικαιοσύνη να βασιλεύσουν επιτέλους στον κόσμο».
«Στρατηγέ, ο αγώνας σας με γοήτευσε και αποτέλεσε παράδειγμα για την απελευθέρωση της Πατρίδας μου. Συγχαρητήρια, Εύχομαι η Δημοκρατία και η Δικαιοσύνη να βασιλεύσουν επιτέλους στον κόσμο».
Η Βασιλική Ακαδημία Αθηνών απένειμε στον Γρίβα το Χρυσό Μετάλλιο, την ύψιστη τιμή απ' όσες διαθέτει, κατά την πανηγυρική της συνεδρία της 24ης Μαρτίου 1959.
Μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας
Μετά την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960, ο Γρίβας συνέχισε να αποτελεί ουσιαστικό παράγοντα των εξελίξεων. Αναχώρησε για την Ελλάδα, όπου έγινε δεκτός με μεγάλες τιμές, του απονεμήθηκε ο βαθμός του στρατηγού εν αποστρατεία και ανακηρύχθηκε ομόφωνα από την Ελληνική Βουλή άξιο τέκνο της πατρίδος. Τον Ιούνιο του 1964, τον έστειλε ξανά η κυβέρνηση Παπανδρέου ως επικεφαλής 5.000 στρατιωτών και ανέλαβε την αρχηγία των ελληνικών στρατιωτικών δυνάμεων και στη συνέχεια και της Εθνικής Φρουράς με τη συναίνεση του Μακάριου.
Το Νοέμβριο του 1967, ελληνοκυπριακές δυνάμεις υπό τις διαταγές του Γρίβα επιτέθηκαν στους Τουρκοκυπρίους στις περιοχές Άγιος Θεόδωρος και Κοφίνου δυτικά της Λάρνακας, ύστερα από εντάσεις και προκλήσεις μεταξύ των δύο πλευρών, με αποτέλεσμα τον θάνατο 22 Τουρκοκυπρίων και ενός Ελληνοκύπριου. Η Τουρκία απείλησε να εισβάλει στο νησί και η εισβολή απετράπη μόνο με ανταλλάγματα την απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας από την Κύπρο και την ανάκληση του Γρίβα στην Ελλάδα.
Τα γεγονότα ως εκτείθενται στην έκθεση που υπέβαλε προς την πολιτικήν ηγεσία ο Διγενής έχουν εν περιλήψει ως εξής:Η ίδρυση της ΕΟΚΑ Β´
Στις 31 Αυγούστου 1971 σε ηλικία 74 χρόνων, όταν οι σχέσεις του Μακαρίου με τη δικτατορία των Συνταγματαρχών και ειδικά με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο είχαν ενταθεί, επέστρεψε κρυφά στην Κύπρο και ίδρυσε την ΕΟΚΑ Β΄, η οποία στελεχώθηκε κυρίως από πρώην άνδρες της ΕΟΚΑ και νέους που πίστεψαν ότι με τη δυναμική δράση θα πειθόταν ή θα εξαναγκαζόταν ο Μακάριος να ακολουθήσει τη γραμμή της ένωσης. Τελικά το μόνο που επετεύχθη ήταν η διχοτόμηση της Κύπρου μετά την τουρκική εισβολή του Ιουλίου 1974 παρά η ένωση με την Ελλάδα.
Πέθανε από καρδιακή προσβολή στο κρησφύγετο του στα Λημέρια των Σπηλιών Κουρδάλων στη Λεμεσό στις 27 Ιανουαρίου 1974 σε ηλικία 76 χρόνων σχεδόν δυόμιση χρόνια από την τελευταία άφιξη του στην Κύπρο.
 |
| Το αναστηλωμένο υπόγειο κρησφύγετο του Αρχηγού της ΕΟΚΑ Γεώργιου Γρίβα Διγενή, στα λημέρια των Σπηλιών-Κουρδάλων. Εδώ μέσα – στη στενοκοπιά και την υγρασία – διέμενε τους τέσσερις τελευταίους μήνες του 1955 ο Αρχηγός. Έγραφε διαταγές, διεκπεραίωνε αλληλογραφία, ετοίμαζε προκηρύξεις, είχε συναντήσεις με συνεργάτες του. Ενώ έξω έβρεχε και χιόνιζε, αυτός στριμωγμένος και σκυφτός έγραφε στα γόνατά του, με φως ένα φανάρι του πετρελαίου. Με την είσοδο πάντα καλυμμένη τα βράδια με χοντρό ρούχο, για να μην φαίνεται απέξω το φως |
Πέθανε από καρδιακή προσβολή στο κρησφύγετο του στα Λημέρια των Σπηλιών Κουρδάλων στη Λεμεσό στις 27 Ιανουαρίου 1974 σε ηλικία 76 χρόνων σχεδόν δυόμιση χρόνια από την τελευταία άφιξη του στην Κύπρο.
Μετά το θάνατο του Γεωργίου Γρίβα
Τον Νοέμβριου του 2008, του Δημοτικό Συμβούλιο της Λεμεσού απέρριψε το αίτημα του Ιδρύματος Γρίβας Διγενής για δημιουργία μουσείου και εκθεσιακού χώρου στο υπάρχον μνημείο που βρίσκεται στο δρόμο που φέρει το όνομά του στη Λεμεσό.
Το αίτημα δίχασε το Δημοτικό Συμβούλιο, που τελικά το απέρριψε κατόπιν ψηφοφορίας. Σύμφωνα με το σκεπτικό του Τάσου Τσαπαρέλα μεταξύ άλλων, δημοτικού συμβούλου του ΑΚΕΛ, Η υπόθεση δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μια απλή αίτηση που έχει να κάνει με τον σχεδιασμό των απαιτήσεων και παραμέτρων της πόλης μόνον. Έχει επίσης πολιτικές παραμέτρους και πλευρές της ιστορίας μας.
Πέραν του ρόλου της πόλης ως σχεδιάζουσας αρχής, το δημοτικό συμβούλιο είναι ένα εκλεγμένο πολιτικό σώμα και πρέπει να πάρει υπόψη του τις πολιτικές επιπτώσεις των αποφάσεών του.
Το αίτημα δίχασε το Δημοτικό Συμβούλιο, που τελικά το απέρριψε κατόπιν ψηφοφορίας. Σύμφωνα με το σκεπτικό του Τάσου Τσαπαρέλα μεταξύ άλλων, δημοτικού συμβούλου του ΑΚΕΛ, Η υπόθεση δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μια απλή αίτηση που έχει να κάνει με τον σχεδιασμό των απαιτήσεων και παραμέτρων της πόλης μόνον. Έχει επίσης πολιτικές παραμέτρους και πλευρές της ιστορίας μας.
Πέραν του ρόλου της πόλης ως σχεδιάζουσας αρχής, το δημοτικό συμβούλιο είναι ένα εκλεγμένο πολιτικό σώμα και πρέπει να πάρει υπόψη του τις πολιτικές επιπτώσεις των αποφάσεών του.
Η ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδα Χαραυγή στην Κύπρο, θέτει θέμα δολοφονίας του στρατηγού.
Το θέμα το αναδεικνύει μέσα από το εξής ερώτημα: Γιατί δεν έγινε νεκροψία για τον θάνατό του; Για ένα τέτοιο πρόσωπο που διαδραμάτισε το δικό του σημαντικό ρόλο στη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου και στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, όχι μόνο έπρεπε, αλλά και επιβάλλετο να διενεργηθεί νεκροψία.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου